محدوده های شهری | مفاهیم رایج در شهرسازی قسمت چهارم

مفاهیم رایج در شهرسازی قسمت چهارم

در گذشته محدوده های شهری ۴ دسته بودند:

۱- محدوده قانونی یا محدوده طرح توسعه و عمران:

محدوده ای است که بر اساس قانون تقسیمات کشوری به پیشنهاد شورای شهر و تصویب وزارت مسکن و شهرسازی و وزارت کشور ، تعیین‌شده و بعد از تصویب به شهرداری ابلاغ می گردد. استفاده از اصطلاح محدوده قانونی در طرح های جامع می‌باشد و در شهرداری به نام محدوده خدماتی خوانده می شود.

۲-محدوده خدماتی:

منطبق بر محدوده قانونی می باشد. در این محدوده شهرداری منطقه به انجام خدمات شهری و کنترل ساخت و سازها می باشد. در این محدوده عوارض نوسازی اخذ می گردد. این محدوده بر اساس نیازهای آتی شهر در یک دوره ۲۵ ساله تعیین می گردد ، در تعیین آن دو مسئله مورد نظر قرار می‌گیرد:

۱- وضع موجود شهر

۲- امکانات توسعه شهر در آینده

توسعه شهر به دو صورت اتفاق می افتد:

۱- پیوسته : افقی یا عمودی

۲- ناپیوسته (منفصل شهری یا شهرک و شهر جدید)

۳-محدوده استحفاظی یا حریم شهر :

محدوده استحفاظی اصطلاحی است که در وزارت راه و شهرسازی مرسوم بوده و حریم شهر ، در وزارت کشور و قانون شهرداری ها مصطلح بوده است. این دو بر هم منطبق می باشند:

این محدوده بزرگ تر و دربرگیرنده محدوده قانونی شهر می باشد که هرگونه عملیات عمرانی در آن بایستی به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری برسد. در تهران ، نحوه استفاده از این اراضی و احداث بنا و تأسیسات در خارج از محدوده قانونی و حریم شهر به عهده کمیسیون نظارت بر گسترش شهر تهران است. (مصوب سال ۱۳۵۵)

در محدوده استحفاظی جهت شهرک سازی و یا تفکیک ، کمیسیون ماده ۱۳ زمین شهری تصمیم گیری می نماید. رئیس این کمیسیون معاونت عمرانی استانداری می باشد.

۴-حوزه شهری:

به کلیه نقاطی که در داخل و یا خارج از محدوده قانونی شهر قرار داشته و از حدود ثبتی و عرفی واحدی تبعیت نماید. حوزه شهری ، ممکن است بزرگ‌تر یا کوچک تر از محدوده حریم شهر باشد.

-اخیراً محدوده های شهری ، تنها محدود به ۲ محدوده شده است: ۱- محدوده شهر ، ۲-محدوده حریم شهر

چند اصطلاح

قطعه: دارای یک سند مالکیتی واحد است.

بلوک: از چهار طرف به خیابان ختم می شود و اگر از یک نقطه شروع شود ، پس از چرخیدن در کل بلوک ، بدون انقطاع به همان نقطه می رسد.

سطح اشغال: بخشی از سطح مسکونی است که زیر پوشش ساختمان (توده) است.

سطح زیربنا: سطح ساخته‌شده یا قابل ساخت در مجموع طبقات منهای سطوحی که مستقیماً برای سکونت به کار نمی رود مثل انباری و زیرزمین

مباحث آموزشی شهرسازی | کارشناسی ارشد شهرسازی | برنامه ریزی شهری | طراحی شهری | تعاریف شهرسازی

منبع: جزوه سیر اندیشه ها در شهرسازی و مبانی برنامه ریزی شهری ، منطقه ای و مدیریت شهری کیمیا فکر بزرگ

انتشار مطلب مفاهیم رایج در شهرسازی قسمت چهارم با ذکر منبع بلامانع است.